အျပစ္ေျပာက ေ၀ၾကနိဗၺာန္

ပရ၀ဇၨာႏူပသိႆ၊ နိစၥံ ဥဇၥ်ာနသညိေနာ။
အာသ၀ါ တႆ ၀ၯႏၱိ၊ အာရာေသာ အာသ၀ကၡယာ။

ကဲ့ရဲ့စိတ္ဓာတ္၊ရွိလတ္သူမွာ။
သူမ်ားအျပစ္၊ရွာလွစ္ေျပာရွာ။
အာသေ၀ါတရား၊ တုိးပြား၍သာ။
အာသ၀ ခယ ေ၀ၾကပါ။

အျပစ္ဒဏ္မွ ကင္းလြတ္ၾက

သေဗၺ တသႏၲိ ဒ႑ႆ၊ သေဗၺ ဘာယႏၲိ မစၥဳေနာ။
အတၱာနံ ဥပမံ ကတြာ၊ န ဟေနယ် န ဃာတေယ။
(ဂါထာ၁၊ဒ႑၀ဂ္၊ဓမၼပဒ)

အျပစ္ဒဏ္မွ၊ လန့္ၾကသူမွာ။
ေသရမည္ေဘး၊ ေမွ်ာ္ေတြးေၾကာက္ရွာ။
မိမိပမာျပဳ၊ သတ္မူေရွာင္ကာ။
မိမိပမာျပဳ၊ ညွဥ္းမူေရွာင္ကာ။
အဲဒါမွ၊ လြတ္ၾကျပစ္ဒဏ္ပါ။

ခရီးရွည္ၾက လူ႕ဗာလ

ဒီဃာ ဇာဂရေတာ ရတၱိ၊ ဒီဃံ သႏၲႆ ေယာဇနံ။
ဒီေဃာ ဗာလာန သံသာေရာ၊ သဒၶမၼံ အ၀ိဇာနတံ။
(ဂါထာ၊၆၀၊ဗာလ၀ဂ္၊ဓမၼပဒ)


အိပ္မေပ်ာ္ျငား၊ ရွည္လ်ားညတာ။
ခရီးပန္လွ၊ ေ၀းၾကယူဇနာ။
သူေတာ္တရား၊ သိျငားမရွိရွာ။
လူ႕ဗာလ၊ ရွည္ၾကသံသရာ။

ရန္မတုန့္က ေအးၿငိမ္ရ

န ဟိ ေ၀ေရန ေ၀ရာနိ၊ သမၼႏၲီဓ ကုဒါစနံ။
အေ၀ေရန စ သမၼႏၲိ၊ ဧသ ဓေမၼာ သနႏၲေနာ။
(ဂါထာ၊၅၊ယမက၀ဂ္၊ဓမၼပဒ)

ရန္ကုိရန္ျခင္း၊ တုန့္လ်ဥ္းသူဟာ။
ဘယ္ေသာခါမွ်၊ ျငိမ္းၾကမရွိရွာ။
ရန္မတုန္႕လ်ဥ္း၊ ကင္းရွင္းသူသာ။
ေအးၿငိမ္းရ၊ ဓမၼအစဥ္လာ။

မေမ့ေလွ်ာ့ မွ နိဗၺာန္ရ

အပၸမာေဒါ အမတံ ပဒံ၊ ပမာေဒါ မစၥဳေနာ ပဒံ။
အပၸမတၱာ နမီယႏၲိ၊ ေယ ပမတၱာ ယထာ မတာ။
(ဂါထာ၂၁၊အပၸမာဒ၀ဂ္၊ဓမၼပဒ)

မေမ့ေလွ်ာ့က ၊ေရာက္ၾကနိဗၺာန္။
ေမ့ေလွ်ာ့ေနဘိ၊ ေသ၏ေၾကာင္းမွန္။
မေမ့သူေတြ၊ မေသရျပန္။
ေမ့ေလွ်ာ့ၾက၊ ေသရ အဖန္ဖန္။

ဓမၼေဆးေသာက္ ခ်မ္းသာေရာက္

ေလာက၌ကုိယ္နဲ့ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါ၊စိတ္နဲ့ပတ္သက္တဲ့ေရာ ေရာဂါအမ်ဳိးမ်ဳိးရွိၾကပါ၏။ လူေတြကေျပာၾကပါတယ္ ေရာဂါရွိရင္ေဆးရွိတယ္၊အနာရွိရင္ေဆးရွိတယ္လုိ့ေျပာၾကပါတယ္။ အနာနဲ့ေဆး တဲ့ေအာင္ကုသတတ္တဲ့ဆရာနဲ့ေတြ ့မွေရာဂါကင္းစင္ေပ်ာက္ကင္းနူိင္ပါ၏။ မကြ်မ္းက်င္မလိမ္မာတဲ့ ဆရာ၀န္နဲ့ေတြ႕တဲ့အခါ အစမ္းသပ္ခံဘ၀နဲ႕ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းတာရွိသလုိ၊ အသက္ဆုံးရႈံးတာေတြရွိပါ၏။ အဲဒီလုိပါဘဲ့ ပုထုဇဥ္ သဘာ၀ ပုထုဇဥ္ေတြျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ေရာဂါ ေပ်ာက္ခ်င္ေတာ့ ဆရာအမ်ဳိးမ်ဳိးရွာ၊ နည္းမ်ဳိးစုံေတြနဲကု၊ ဆုေတြလဲံေတာင္း၊ ယၾတာေတြေခ်လုိတစ္ဖုံ၊ တဒဂၤ တခဏေတာ သက္သာသလုိေတာ့ရွိ၊ လုံး၀ေတာ့ေပ်ာက္မသြား။ ဒါဘာအမွားလဲ အနာနဲ႕ေဆးလြဲမွားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ပုထုဇဥ္ေတြ ပုထုဇဥ္ေရာဂါ လုံး၀အရွင္းေပ်ာက္ကင္းခ်င္ပါက ျမတ္ဗုဒၶေဟာၾကား ၀ိပႆနာဓမၼေဆးကုိ ယုံယုံၾကည္ၾကည္ ေလးေလးစားစာ တန္ဖုိးထားလွ်က္ ေသာက္သုံးပါက ပုထုဇဥ္ေရာဂါ ကင္းကင္းရွင္းရွင္ေပ်ာက္ အရိယာအျဖစ္သုိ႔ေရာက္နူိင္၏။ ကုိယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာျခင္းသုိ႔လဲ့ေရာက္နူိင္ပါ၏။ ဓမၼေဆးေသာက္ ေရာဂါေပ်ာက္၍ ခ်မ္းသာသုခေရာက္ရွိနူိင္ၾကပါေစ။


ေယ ေကစိ ၾသသဓာ ေလာေက၊ ၀ိဇၨႏၲိ ၀ိ၀ိဓာ ဗဟူ။
ဓေမၼာသဓံ သမံ နတၳိ၊ ဧတံ ပိေ၀ထ ဘိကၡေ၀ါ။
(မိလိႏၵပဥွာ)

ေရာဂါစုံလွ၊ ေလာကလူ႕ရြာ။
ေရာဂါေပ်ာက္ေရး၊ မေႏွးေဆးရွာ။
ဓမၼေဆးက၊ ထူးလွသည္သာ။
မုခ်ေသာက္၊ ကင္းေပ်ာက္လြန္ခ်မ္းသာ။

ဂုဏ္ေပါင္းျပည္႔၀ နိဗၺာန

ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္းသည္ နိဗၺာန္ရရ၊ေရာက္ရပါလုိ၏ဟု ကုသုိလ္ေကာင္းမႈျပဳလုပ္ၿပီးတုိင္း ဆုေတာင္ၾက၏ ဘာ၀နာတရားမ်ား ပြားမ်ားအားထုတ္ၾက၏။ ဘုရာအစရွိေသာအရိယာအေပါင္းသူေတာ္တုိ႔သည္ ျမင့္ျမတ္လွစြာ ဂုဏ္ေပါင္းျပည့္၀ ျငိမ္းေအးလွသည့္ နိဗၺာန္ကုိ ရရွိၾက ေရာက္ရွိၾက မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကပါကုန္၏။ တစ္ခ်ဳိဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စဥ္တုိ႔က နိဗၺာန္မွာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ပ်င္းစရာ၊ ၿငီးေငြ႕စရာႀကီး ဒါေၾကာင့္ဒုိ့ကေတာ့မေရာက္ခ်င္၊ မေရာက္ခ်င္ဘူးလုိ႔ဆုိၾက၏။ နိဗၺာန္မွာ သူတုိ႔ေျပာၾကသည့္ ပ်င္းရိ ၊ျငီးေငြ႔၊ ေႏွာက္က်ိ၊ ဟုတ္သလားမဟုတ္ဘူးလားစသည့္သံသယစိတ္တုိ႔ မရွိ၊ ေအာက္ပါဂုဏ္တုိ႔ႏွင့္ျပည့္စုံလုိ႔ ၿငိမ္းေအးတယ္ဆုိရင္ ေရာက္ျခင္ၾကမွာပါ။


၁။ မာန္မယစ္ရာ နိဗၺာန္။ (မဒနိမၼဒေနာ)

၂။ တဏွာမြတ္သိပ္ျခင္းကို ပယ္ေျဖာက္ရာ နိဗၺာန္။ (ပိပါသ၀ိနေယာ)

၃။ ကာမဂုဏ္ အာလယကို အႂကြင္းမဲ့ဖဲခြာရာ နိဗၺာန္။ (အာလယသမုဂၣါေဋာ)

၄။ ကမၼဝဋ္၊ ဝိပါက၀ဋ္၊ ကိေလသဝဋ္ဆိုတဲ့ ဝဋ္သံုးပါးမွ ကင္းျပတ္ရာ နိဗၺာန္။ (၀႗ဳပေစၦေဒါ)

၅။ တဏွာကုန္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္။ (တဏွာကၡေယာ)

၆။ ရာဂကင္းလြတ္ရာ နိဗၺာန္။ (၀ိရာေဂါ)

၇။ တဏွာ၏ခ်ဳပ္ရာ နိဗၺာန္။ (နိေရာေဓာ)

၈။ အျမဲခိုင္ခန္႔ရာ နိဗၺာန္။ (ဓု၀ံ)

၉။ အိုျခင္း(နာျခင္း) မရွိရာ နိဗၺာန္။ (အဇရံံ)

၁၀။ သံသရာနယ္ခ်ဲ႕တတ္ေသာ တရားမရွိေသာ နိဗၺာန္။ (နိပၸပဥၥံ)

၁၁။ မေဖာက္မျပန္ မွန္ကန္ေသာ နိဗၺာန္။ (သစၥံ)

၁၂။ သံသရာ၏ ဟိုမွာဘက္ကမ္းျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္။ (ပါရံ)

၁၃။ ဉာဏ္ႏံု႔သူတို႔ အလြန္ျမင္ႏိုင္ခဲေသာ နိဗၺာန္။ (သုဒုဒၵသံ)

၁၄။ ကိေလသာတုိ႔ကင္းေ၀းၿပီး ေအးခ်မ္းေသာ နိဗၺာန္။ (သိ၀ံ)

၁၅။ ေသျခင္းကင္းရာ နိဗၺာန္။ (အမတံ)

၁၆။ ၿငိမ္းခ်မ္း၊ ေဘးကင္းရာ နိဗၺာန္။ (ေခမံ)

၁၇။ သခၤါရကင္းဖြယ္ အံ့ဖြယ္သူရဲ မျဖစ္ဖူးေသာ နိဗၺာန္။ (အဗၻဳတံ)

၁၈။ ေဘးမရွိေသာ ေႏွာက္ယွက္ပုပန္ျခင္းကင္းရာ နိဗၺာန္။ (အနီတိကံ)

၁၉။ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ ေစာင့္ေရွာက္ရာ နိဗၺာန္။ (တာဏံ)

၂၀။ ေဘးရန္လြတ္ေရွာင္း ပုန္းေအာင္းရာ နိဗၺာန္။ (ေလဏံ)

၂၁။ ၾသဃမလႊမ္းေသာ ကြၽန္းတည္းဟူေသာ နိဗၺာန္။ (ဒီပံ)

၂၂။ ကိေလသာမွ စင္စစ္ စင္ၾကယ္ေသာ နိဗၺာန္။ (၀ိသုဒၶိ)

၂၃။ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ေတာင့္တအပ္ေသာ နိဗၺာန္။ (၀ရံ)

၂၄။ သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ့ေသာ နိဗၺာန္။ (နိပုဏံ)

၂၅။ အေၾကာင္းတရား မျပဳျပင္အပ္ေသာ နိဗၺာန္။ (အသခၤတ)

၂၆။ ကိေလသာမွ လြတ္ေသာ နိဗၺာန္။ (ေမာေကၡာ)

၂၇။ အထူးသျဖင့္ ခ်ီးမြမ္းအပ္ေသာ နိဗၺာန္။ (ေသေ႒ာ)

၂၈။ အတုမရွိ အလြန္ျမတ္ေသာ နိဗၺာန္။ (အႏုတၱေရာ)

၂၉။ ေလာကသံုးပါး၏ ကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္။ (ေလာကႆေႏၲာ)
အထက္ပါဂုဏ္ပုဒ္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံေသာေၾကာင့္ နိဗၺာန္ လုိ႔ေခၚပါတယ္။

ဤနိဗၺာန္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးတို႔ကို သိေအာင္ျပဳ၍ အဖန္ဖန္ ႏွလံုးသြင္းရာ၏၊၊ဆင္ျခင္ေအာက္ေမ့ရာ၏၊
ဤသို႔ နိဗၺာန္၏ဂုဏ္တို႔ကို အသီးသီး ဆင္ျခင္ ေအာက္ေမ့သည္ရွိေသာ္ အလြန္ စိတ္ၾကည္လင္၏၊
ဉာဏ္ႀကီးထြား၏၊ စိတ္ေအးခ်မ္းတည္ၾကည္၏၊ ဥပစာရ စ်ာန္ကိုရ၏။ နိဗၺာန္ကုိ ရခ်င္၊ ေရာက္ခ်င္လုိေသာဆႏၵျဖစ္၏။ ၀ိပႆနာတရား ပြားမ်ားအားထုတ္ေသာ္ နိဗၺာန္ကုိရနုိင္ ေရာက္နုိင္ မ်က္ေမွာက္ျပဳနူိင္ပါ၏။


လယ္တီဆရာေတာ္ ကမၼ႒ာန္းက်မ္း။ စာ-၁၉၃။

တရားနာရ က်ဳိးငါး၀

၁။ အႆုတံ သုဏာတိ - မၾကားဘူး၊မနာဘူးေသာတရားေတာ္ကုို နာၾကားရျခင္း။
၂။ သုတံ ပရိေယာဒါေပတိ - ၾကားနာဘူးေသာတရားေတာ္ကုိ ထပ္နာၾကားရ၍ သံသယကင္း အျမင္ရွင္လင္း စိတ္စင္ၾကယ္ျခင္း။
၃။ ကခၤ ံ ၀ိတရတိ - ယုံမွားသံသယကုိ ပယ္ေဖ်ာက္ႏုိင္ျခင္း။
၄။ ဒိ႒ႎ ဥဇုံ ကေရာတိ - အယူေျဖာင့္မတ္ မွန္ကန္ေစျခင္း။
၅။ အႆ စိတၱံ ပသီဒတိ - တရားနာၾကားရသူတုိ႔၏ စိတ္သည္ၾကည္လင္ျခင္း။

မၾကားဘူးၾကား၊ ၾကားဘူးစင္တုံ။
ယုံမွားကင္းလတ္၊ ေျဖာင့္မတ္ယူပုံ။
နာၾကားသူအား၊ စိတ္ထားၾကည္ယုံ။
နာၾကားရ၊ ဓမၼမည္မ်ဳိးစုံ။
က်င့္သိမွ၊ ေရာက္ရနိဗၺာန္ဘုံ။
(ဓမၼုႆ၀နသုတၱ၊အဂုၤတၱရနိကာယ)

စာေပေဟာေျပာပြဲ